De aarde draait in 24 uur om zijn as (t.o.v. de zon), de maan draait in ongeveer een maand om de aarde en samen draaien ze in ruim 365 dagen om de zon. Omdat de draaias van de aarde ca. 23° schuin op zijn baan om de zon staat, belicht de zon in de zomer de noordelijke helft van de aarde wat meer en in de winter de zuidelijke; aan het begin van lente en herfst staat de zon steeds recht "boven" de evenaar.
Tot ver na de middeleeuwen was er nauwelijks behoefte aan een nauwkeurige tijdsbepaling. Men leefde met de opgang en ondergang van de zon en als deze halverwege op zijn hoogst staat begint de "na-mid-dag". Met de komst van de steden en de bijbehorende diensten, werden de 24 Romeinse uren per gemiddelde dag, de 60 minuten per uur en 60 seconden per minuut steeds meer gebruikt. Voor wetenschappelijke precisiemetingen wordt de dag niet meer gebruikt als referentie, maar worden seconden tegenwoordig geijkt met behulp van straling van het Cesium 133 isotoop.
Elke plaats op de wereld had in beginsel zijn eigen tijd: de middag begint halverwege de dag om 12 uur. Dit werd op den duur lastig te hanteren zodat de spoorwegen in 1866 besloten voor alle stations in Nederland de "Amsterdamse tijd" aan te houden en later in 1892 die van "Greenwich". Door allerlei wetten en WO II veranderde dat nog regelmatig en nog steeds is de juiste keuze ter discussie. Momenteel hanteren we in de Benelux de "Midden-Europese Tijd, UTC+1" (of UTC+2 bij zomertijd).
Voor de juiste presentatie van datum en tijd hanteert men bij voorkeur ISO 8601.
Voor een historisch overzicht zie: "Kalenders en tijdrekening" van Kees Noorlander.
