5310: Eiwitten of proteinen

Voor mensen vormen proteinen een belangrijk deel van het dieet. In de spijsvertering van de mens worden eiwitten afgebroken tot aminozuren, die dan verder gebruikt worden als bouwstof en brandstof.

Het menselijke lichaam maakt gebruik van alle aminozuren die uit voedsel gehaald kunnen worden. Hiermee worden nieuwe lichaamseigen eiwitten gemaakt. Bij een tekort aan bepaalde aminozuren worden deze door het lichaam zelf gesynthetiseerd, behalve een achttal die de essentiële aminozuren genoemd worden. Hoewel alle voedingsmiddelen deze aminozuren bevatten, bevatten ze elk andere hoeveelheden. Daarom kan het gedurende langere tijd eten van een enkel voedingsmiddel, rijk aan een bepaald proteïne, toch leiden tot een tekort. Doordat deze essentiële aminozuren niet door het lichaam gemaakt kunnen worden, leidt een tekort aan eiwitten, tot symptomen als vermoeidheid, haaruitval, verlies van pigmenten die zorgen voor haarkleur, verlies van spiermassa, lage lichaamstemperatuur en verstoring van de hormoonspiegel. Ernstig tekort, enkel voorkomend bij uitgehongerde mensen, is dodelijk.

Een plantaardig dieet levert voor een mens genoeg essentiele en niet-essentiele aminozuren, zolang de voeding gevarieerd is en de calorie-inname hoog genoeg is om aan de energiebehoefte te voldoen.

Bij een teveel aan opgenomen proteïnen worden deze gebruikt als energiebron voor het menselijk lichaam. Eiwitten worden dan afgebroken waarbij ureum ontstaat.

Een overdaad aan proteïnen zorgt voor problemen: overreactie van het immuunsysteem, overbelasting van de nieren, waardoor nierfalen kan ontstaan, een ontregelde lever die voor toxische residuen zorgt en verlies van beenmassa door een verhoogde zuurgraad van het bloed. Verder is een teveel aan proteïne gelinkt aan obesitas.