Archeologie is de wetenschap die overblijfselen van oude culturen bestudeert teneinde het verleden te reconstrueren en te duiden. Hierbij worden verschillende wijzen van onderzoek gebruikt.
Al in het begin van de 19e eeuw werd getracht vondsten in een tijdlijn te vatten. Al snel werd duidelijk dat er verschillende complicerende factoren zijn. Culturele en technologische ontwikkelingen vinden op verschillende plaatsen niet gelijktijdig plaats (of soms helemaal niet).
In het drieperiodensysteem wordt de tijdlijn ingedeeld in:
Men kan de archeologische tijdlijn ook indelen in b.v. 10 perioden:
Vanaf de Romeinse tijd zijn weliswaar geschreven documenten overgeleverd, maar de meeste kennis over de Romeinen in Nederland komt toch van archeologische vondsten. Ook van de volgende perioden is in toenemende mate geschreven informatie beschikbaar, maar het leven van de gewone mensen moet toch vaak uit de archeologie blijken.